Izložba Zoomorfni ornament u tradicionalnoj kulturi Banata
Na primeru zbirke Etnološkog odeljenja Narodnog muzeja Zrenjanin
Cilj izložbe i njenog pratećeg kataloga je da na osnovu materijala Etnološkog odeljenja prikaže zoomorfne ornamente i njihovu bogatu simboliku. Bogatstvo zoomorfnih ornamenata možemo da pratimo kroz oblike likovnog izražavanja na predmetima za svečanu i svakodnevnu upotrebu. Na izložbi će biti analizirane i predstavljene kako realne predstave životinja, tako i one stilizovane forme. Analizom zbirke utvrđeno je da je zoomorfni ornament najčešće upotrebljavan na tekstilnom enterijeru, delovima pokućstva, nošnji, a pojavljuje se sporadično i na lulama i pojedinim zanatskim proizvodima. Izložbom se ukazuje i na uzajamnost materijalne i duhovne kulture koja je duboko prožeta u tradicionalnoj kulturi Banata.
S obzirom na zastupljenost predmeta u okviru Etnološke zbirke Narodnog muzeja Zrenjanin, ovim radom obuhvaćena je oblast srednjeg Banata, kao i pojedina rumunska mesta iz južnog Banata. Na analiziranim predmetima nisu sve životinje ravnomerno zastupljene, ali su za njih vezana mnogobrojna verovanja i običaji. Određene životinje imale su važnu ulogu u magiji, narodnoj medicini, neke su bile bitan činilac pojedinh obrednih praksi. Pojedine životinje su imale zadatak da obezbede plodnost useva, stoke, pa i ljudi. Za neke je čovek mislio da su zle i osvetoljubive, pa je zbog toga izgradio čitav sistem zabrana i ograničenja, koja imaju prvenstveno apotropejski karakter.
Na izložbi će se naći predmeti iz zbirke Etnološkog odeljenja koji na sebi imaju jedan ili više zoomorfnih motiva. Izložba je upotpunjena i pratećim panoima.
Najstariji predmet iz zbirke sa zoomorfnim ornamentom za koji se zna precizna godina izrade je ćilim tkan u Zrenjaninu 1866. godine. Na predmetu su tkačkom tehnikom klečanja izvedena četiri leptira.
Autor izložbe i pratećeg kataloga je Branka Sikimić, viši kustos-etnolog.
Izložba sadrži:
- predmete Etnološkog odeljenja i to iz zbirki: Stanovanje (tekstilno pokućstvo i pokućstvo), Odevanje (nošnja), Društveni život i Privreda (zanati)
- 20 pratećih panoa
