38. Beogradski džez festival: Francuska u fokusu

Dom omladine Beograda, od 26. do 30. oktobra 2022, predstavlja 38. Beogradski džez festival, pod sloganom „JAZZBEATS”

Posle uspešnog predstavljanja poljske džez scene na prethodnom izdanju Beogradskog džez festivala, ove godine je u fokusu Francuska, kao zemlja koja je već decenijama među najvažnijim uporištima kreativnog evropskog džeza.

Iz istorijskog ugla, ovim izborom obeležava se četiri decenije od nekoliko značajnih događaja vezanih za francusku muziku, džez i Beograd.

Najpre, 1982. godine, pre tačno četiri decenije, na inicijativu tadašnjeg ministra kulture Francuske Žaka Langa ustanovljen je Svetski dan muzike, manifestacija u koju je Dom omladine Beograda tradicionalno uključen. Ubrzo je Francuski kulturni centar u Beogradu započeo sa predstavljanjem francuske džez scene u Srbiji: beogradska publika imala je priliku da pozdravi prvake francuskog džeza kao što su Stefan Grapeli, Marsijal Solal, Anri Teksje, Luj Sklavis, Aldo Romano, Babik Renar, Kristijan Eskude, Rafael Fais i Bireli Lagren, manifestujući snažnu naklonost prema ovoj velikoj i autentičnoj sceni. Konačno, pre iste četiri decenije je prvi put u istoriji Beogradskog džez festivala nastupio jedan francuski džez sastav, duo Fransua Kuturije (klavir)/Žan-Pol Selea (kontrabas).

Iz današnje perspektive, ovogodišnje opredeljenje za Francusku predstavlja kulminaciju sistematskog predstavljanja savremenog francuskog džeza na festivalu, pokrenutu pre šest godina koncertom Vensana Peranija. Narednih godina na manifestaciji su nastupili današnji heroji francuskog džeza Emil Parizijen, Teo Sekaldi, Mažik Malik i Toma de Purkveri, ali i premijerno legendarni Anri Teksje.

Ove godine, renomirani Orchestre National de Jazz, pod vođstvom Frederika Morana, predstavlja program „Rituels” – originalne kompozicije savremenih francuskih autora za trinaest instrumentalista i vokalni kvartet. Glas je istaknut kao primarni, intimni vektor svega ljudskog, zajedno sa maštom i duhovnošću; poetske zvučne slike evociraju vreme kao beskonačni povratak. Koncert je realizovan uz podršku Francuskog instituta u Srbiji.

Lejla Marsijal (Leïla Martial), najoriginalnija vokalna interpretatorka na današnjoj evropskoj muzičkoj sceni, istražuje veze modernog džeza sa francuskim folklorom, romskom tradicijom i muzikom Pigmeja. Njeno eklektično izvođenje sa sastavom Baa Box je lako i virtuozno, oponašajući zvuke koje poželi ili stvarajući autentične neobične predstave u divljoj improvizaciji.

Saksofonista i klarinetista Silvan Rifle (Sylvain Rifflet) dobitnik je najvećih priznanja francuske džez zajednice, uključujući i nekoliko za album godine. U projektu „Troubadours” zamislio je kako bi zvučala muzika trubadura 12. veka ukoliko bi je svirali džezeri, spojivši srednjovekovne moduse sa Koltrejnovim modalnim skalama, evropskim koloritom i indijskim začinima.